MiaŇľdŇľyca jest chorobńÖ zwyrodnieniowo-wytw√≥rczńÖ tńôtnic duŇľej i Ňõredniej wielkoŇõci. Polega ona na odkŇāadaniu sińô w ich bŇāonie wew¬≠nńôtrznej lipid√≥w, wŇā√≥knika, wielocukr√≥w i soli wapnia oraz na rozroŇõ¬≠cie tkanki ŇāńÖcznej, co w nastńôpstwie prowadzi do zwńôŇľenia lub zam¬≠knińôcia ŇõwiatŇāa naczynia.

Rozw√≥j miaŇľdŇľycy jest powolny i przez dŇāugi czas nie powoduje ona Ňľadnych dolegliwoŇõci. Wczesne zmiany w tńôtnicach wystńôpujńÖ juŇľ w dzieciŇĄstwie. Zmiany te mogńÖ czńôŇõciowo cofnńÖńá sińô, pozostańá przez dŇāuŇľszy czas w postaci niezmienionej lub teŇľ z biegiem lat przeksztaŇā¬≠cińá sińô w tzw. blaszki miaŇľdŇľycowe.

Objawy miaŇľdŇľycy wystńôpujńÖ w√≥wczas, gdy dochodzi do znaczne¬≠go zwńôŇľenia ŇõwiatŇāa naczynia lub teŇľ jego zamknińô¬≠cia, co nastńôpuje zazwyczaj wskutek zakrzepu powstajńÖcego na blaszce miaŇľdŇľycowej, krwotoku do niej, owrzodzenia lub zwapnienia. Przy zamknińôciu ŇõwiatŇāa tńôtnicy wieŇĄcowej dochodzi do zawaŇāu serca, tńôtnicy m√≥zgowej ‚Äď do udaru m√≥zgu, tńôtnicy koŇĄczyn dolnych ‚Äď do martwicy odpowiedniego obszaru koŇĄczyny.

Do ujawnienia sińô miaŇľdŇľycy dochodzi najczńôŇõciej w 40 i 50 latach Ňľycia.

• CzńôstoŇõńá i wystńôpowanie miaŇľdŇľycy

MiaŇľdŇľyca wystńôpuje we wszystkich szerokoŇõciach geograficznych, jednak jej czńôstoŇõńá jest r√≥Ňľna. ZaleŇľy to przede wszystkim od czńôstoŇõci wystńôpowania czynnik√≥w, kt√≥re grajńÖ rolńô w powstawaniu tej choro¬≠by. CzńôstoŇõńá miaŇľdŇľycy okreŇõla sińô na og√≥Ňā na podstawie zapadalnoŇõci na chorobńô wieŇĄcowńÖ.

Do kraj√≥w o najwińôkszej czńôstoŇõci miaŇľdŇľycy zalicza sińô obecnie Finlandińô, NowńÖ Zelandińô, WielkńÖ Brytanińô i Stany Zjednoczone Ame¬≠ryki. Rzadko wystńôpuje ona w krajach Dalekiego Wschodu, Czarnej Afryki i u Eskimos√≥w. WŇõr√≥d kraj√≥w europejskich najrzadziej wystńô¬≠puje we Francji, JugosŇāawii, Rumunii i we WŇāoszech.

Bardzo istotnńÖ rolńô w rozpowszechnieniu miaŇľdŇľycy odgrywajńÖ czynniki Ňõrodowiskowe, do kt√≥rych zalicza sińô m.in. spos√≥b odŇľywiania i tryb Ňľycia. Dieta charakteryzujńÖca sińô spoŇľywaniem duŇľej iloŇõci tŇāuszcz√≥w zwierzńôcych, produkt√≥w bogatych w cholesterol, a takŇľe sŇāo¬≠dyczy sprzyja rozwojowi miaŇľdŇľycy. I odwrotnie ‚Äď dieta ubogotŇāuszczowa, ubogocholesterolowa, zawierajńÖca oleje roŇõlinne i duŇľe iloŇõci wńôglowodan√≥w tzw. zŇāoŇľonych ‚Äď zapobiega rozwojowi miaŇľdŇľycy.