Posted in Ciągłe krążenie krwi w naczyniach krwionośnych, prawidłowe utlenienie i odżywianie tkanek jest możliwe tylko wówczas, gdy krew znajduje się w stanie płynnym. Każde uszkodzenie naczynia krwionośnego wyzwala natychmiast proces krzepnięcia, prowadzący do jak najszybszego „zatkania” ubytku w naczyniu, co chroni organizm przed utratą krwi, czyli przed śmiercią.
Utrzymanie krwi w stanie płynnym oraz możność szybkiego jej skrzepnięcia w razie potrzeby i zatrzymania krwawienia zapewnione są przez układ hemostazy.
W skład układu hemostazy wchodzą następujące elementy:
- ściana naczyń krwionośnych. Komórki śródbłonka naczyń i substancje czynne wydzielane w naczyniach z jednej strony zapobiegają tworzeniu zakrzepów w naczyniach, z drugiej zaś sprzyjają aktywacji układu krzepnięcia;
- płytki krwi;
- osoczowy układ krzepnięcia. Składa się z szeregu białek aktywujących się stopniowo przy udziale różnych czynników pomocniczych, aż do utworzenia nierozpuszczalnej siatki fibryny stanowiącej podstawę skrzepu;
- układ fibrynolizy prowadzący do rozpuszczenia już istniejącego skrzepu. Jest to ważny mechanizm obronny, chroniący organizm przed:
- zgubnymi skutkami nieuchronnego tworzenia się skrzepów w ścianie naczyń;
- pozostawaniem zbyt długo w ranie twardego skrzepu, który stałby się szybko balastem, obcym ciałem utrudniającym gojenie.
W przypadku złego funkcjonowania czy braku któregokolwiek z czynników biorących udział w układzie hemostazy, krew przestaje krzepnąć albo proces krzepnięcia wydłuża się. Następuje wówczas wzmożona tendencja do krwawień, a w razie urazu — trudne do opanowania krwawienia. Stan ten nazywa się skazą krwotoczną.
