Wątroba, największy narząd miąższowy organizmu ludzkiego, od­grywa bardzo ważną rolę w trawieniu i wchłanianiu pokarmu, w gos­podarce białkowej, węglowodanowej i tłuszczowej. Wytwarza substan­cje uczestniczące w procesie prawidłowego krzepnięcia krwi, bierze udział w mechanizmach odpornościowych (immunologicznych). Pełni funkcję odtruwającą w organizmie, tj. wychwytuje i rozkłada albo unieczynnia substancje szkodliwe dostające się do organizmu z ze­wnątrz lub powstające w organizmie i będące końcowymi, „odpadko­wymi” produktami przemiany materii. Substancje te wydala z żółcią lub przekazuje w postaci zobojętnionej do krwi, skąd są usuwane przez nerki. W wątrobie odbywa się metabolizm wielu leków. Narząd ten również wychwytuje z krwi i wydala bilirubinę — żółty barwnik będący produktem rozpadu hemoglobiny, tj. barwnika zawartego w krwinkach czerwonych.

Z fizjologicznej roli wątroby wynika, że znaczne uszkodzenie tego narządu może powodować poważne i skomplikowane następstwa cho­robowe. Objawy chorobowe, bardzo zróżnicowane, często nie korelują ze stopniem uszkodzenia wątroby, dlatego też duże znaczenie w roz­poznawaniu chorób mają badania dodatkowe w formie testów bioche­micznych krwi, moczu, kału, zdjęć radiologicznych, ultrasonografii lub scyntygrafii.

W chorobach, które nie mają charakteru ogniskowego, lecz obejmu­ją całą wątrobę, przesądzające znaczenie diagnostyczne ma tzw. biopsja wątroby, czyli przezskórne nakłucie wątroby i pobranie wycinka tkanki do badania mikroskopowego (zabieg ten przypomina zastrzyk domięśniowy). Prawidłowe leczenie przewlekłych zapaleń wą­troby wymaga powtarzania biopsji. Stosowana bywa także tzw. la­paroskopia, czyli zabieg diagnostyczny wykonywany w znieczule­niu miejscowym i polegający na oglądaniu narządów jamy brzusznej za pomocą instrumentu optycznego wprowadzonego do brzucha przez niewielkie nacięcie w powłokach. Gdy wszystkie ww. metody badania nie rozstrzygną o rozpoznaniu choroby, wówczas konieczna bywa tzw. operacja zwiadowcza (diagnostyczna), która może przerodzić się w operację leczniczą, jeśli chirurg stwierdzi przyczyny choroby da­jące się usunąć operacyjnie.

Stłuszczenie wątroby polega na nadmiernym odkładaniu się zło­gów tłuszczu w komórkach wątroby (hepatocytach). Zwykle jest nie­wielkie, odwracalne i na ogół przebiega bezobjawowo. Zdarzają się jednak postacie ostre, ciężkie, mogące wywołać objawy chorobowe, a nawet powodować trwałe uszkodzenie wątroby.

Przyczyny stłuszczenia wątroby są liczne i rozmaite, ale prze­ważnie powstaje ono w przebiegu przewlekłego alkoholizmu. Dość czę­sto rozwija się też w cukrzycy (zwłaszcza gdy ta przebiega z otyłością i nie jest prawidłowo leczona), w otyłości, głodzeniu i przy znacznych niedoborach białkowych w pożywieniu. Stłuszczenie wątroby może być również wywołane działaniem różnych substancji toksycznych i le­ków oraz przewlekłymi chorobami. Ciężka postać stłuszczenia może zdarzyć się u kobiet ciężarnych w trzecim trymestrze ciąży (w 6 —9 miesiącu ciąży) oraz u osób leczonych dużymi dawkami antybiotyków z grupy tetracyklin. W przebiegu tej ostrej postaci występują nudnoś­ci, wymioty, bóle brzucha, niewydolność nerek i śpiączka.

Leczenie stłuszczenia wątroby polega na usunięciu jego przyczy­ny, a zatem: wprowadzeniu abstynencji alkoholowej, przywróceniu prawidłowego żywienia, uregulowaniu cukrzycy, systematycznym le­czeniu innych przewlekłych chorób.