Problemy kortykoterapii

Kortykoterapia jest to stosowanie hormonów kory nadner­czy, czyli kortykosteroidów, w celach leczniczych, w dawkach znacz­nie przekraczających ich dobową produkcję w organizmie. Hormony te wykazują wielokierunkowe działania biologiczne, a mianowicie przeciwzapalne i przeciwalergiczne, a ponadto wpływają na podwyż­szenie poziomu glukozy we krwi i zwiększenie liczby płytek krwi. Są stosowane we wszystkich niemal dziedzinach medycyny, a zwłaszcza w transplantologii, hematologii, alergologii, chorobach wewnętrz­nych, reumatologii. Mogą być podawane doustnie, dożylnie, domięś­niowo, dostawowo, doodbytniczo, dospojówkowo, mogą być też stoso­wane zewnętrznie w chorobach skóry.

Kortykoterapia — oprócz efektów korzystnych — wywołuje wiele ob­jawów niepożądanych, a niektóre z nich mogą być bardziej niebezpieczne niż choroba podstawowa, skłaniająca do tego typu leczenia.

Do najgroźniejszych powikłań kortykoterapii należą: owrzodzenia w przewodzie pokarmowym, zwłaszcza w części przedodź­wiernikowej żołądka i w opuszce dwunastnicy, ze skłonnością do krwawień i perforacji, skaza krwotoczna wywołana zwiększoną kru­chością naczyń, zmniejszenie odporności na zakażenia, z możliwością rozsiewu zakażeń bakteryjnych, grzybiczych i pełzakowych oraz zanik kostny prowadzący do patologicznych złamań kości.

Zmiany somatyczne są podobne jak w nadczynności kory nadnerczy; występuje otyłość, rozstępy skóry, zaniki mięśni, nieprawidłowe owło­sienie ciała, obrzęki, nadciśnienie tętnicze. Badania wykazują zmniej­szoną tolerancję glukozy lub cukrzycę, niedobór potasu i fosforu w organizmie. U kobiet mogą występować zaburzenia cyklu miesiączko­wego. U dzieci zwalnia się tempo wzrostu. Istnieje skłonność do zapa­lenia trzustki i zakrzepów żylnych. Większość chorych ma zaburzenia snu, mogą też występować zaburzenia psychiczne. Często rozwija się jaskra i zaćma.

Równoczesnym, niekorzystnym zjawiskiem jest stłumienie czynności układu podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowego. Powstaje parado­ksalna sytuacja, w której objawy nadmiaru glikortykosteroidów towa­rzyszą wtórnej niedoczynności kory nadnerczy. W razie stresu chorzy z tej grupy wymagają osłony steroidowej, podobnie jak osoby z choro­bą Addisona.

Leczenie kortykosteroidami może być prowadzone wy­łącznie na zlecenia lekarza i pod ścisłą jego kontrolą. Leków tych nigdy chorzy nie powinni zażywać samorzutnie i w sposób nie kon­trolowany.

Przeciwwskazanie do kortykoterapii stanowią zakażenia, zwłaszcza grzybicze, mocznica, cukrzyca, wrzód żołądka i dwunastni­cy, zaawansowany zanik kostny, zaburzenia psychiczne.

W czasie kortykoterapii powinna być prowadzona okresowa kontro­la masy ciała, ciśnienia krwi, wyglądu powłok ciała, stężenia potasu i fosforu we krwi, poziomu glukozy we krwi w 2 godz. po śniadaniu, ka­łu na obecność krwi utajonej. Ze specjalnych wskazań wykonuje się też badania rentgenowskie żołądka i dwunastnicy, klatki piersiowej i kręgosłupa. Dieta powinna być bogatobiałkowa, ubogoenergetyczna u osób z tendencją do otyłości, obfita w jarzyny i owoce. Mogą być ok­resowo stosowane preparaty wapnia, fosforu i potasu, witamina D3 oraz leki anabolizujące.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.