Mimo intensywnego rozwoju skomplikowanych metod diagnostycznych, podstawą rozpoznawania chorób układu krążenia jest nadal rozmowa lekarza z chorym oraz badanie za pomocą oglądania, obmacywania oraz osłuchiwania klatki piersiowej.
Informacja o objawach choroby przekazana przez chorego jest często najważniejszym elementem diagnozy, np. w przypadku choroby wieńcowej. Dokładny opis takich objawów, jak bóle w klatce piersiowej, uczucie braku powietrza czy kołatania serca oraz możliwie ścisłe i pełne odpowiedzi na pytania lekarza zwiększają prawdopodobieństwo trafnego rozpoznania.
Badanie serca ręką przez powłoki klatki piersiowej oraz badanie tętna ma na celu ocenę ruchów serca (co niekiedy pozwala wysnuć wniosek o jego powiększeniu) i przepływu krwi przez duże tętnice. W niektórych chorobach istotne jest oglądanie żył na szyi. W rozpoznawaniu wad serca najważniejsze jest osłuchiwanie, bowiem każdą z nich cechuje charakterystyczny zespół objawów osłuchowych, odpowiadających zaburzeniom przepływu krwi. Osłuchiwanie płuc pozwala stwierdzić ewentualne ich przekrwienie, a obmacywanie brzucha – powiększenie wątroby niekiedy towarzyszące chorobom serca. W rzadkich przypadkach objawem choroby serca może też być płyn w jamie brzusznej.
Do badania układu krążenia należy również pomiar ciśnienia tętniczego krwi oraz badanie naczyń obwodowych, stanowiące osobną umiejętność.